Κανονισμός Γνωστοποιήσεων Αειφορίας (SFDR)

Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2019/2088 (Sustainable Finance Disclosure Regulation - SFDR) στοχεύει στην παροχή μεγαλύτερης διαφάνειας σχετικά με τη βιωσιμότητα των χρηματοοικονομικών προϊόντων, προκειμένου να κατευθυνθούν ιδιωτικά κεφάλαια προς τις βιώσιμες επενδύσεις, αποτρέποντας παράλληλα το “green washing”. Η σταδιακή εφαρμογή του ξεκίνησε το Μάρτιο του 2021.


Τι είναι ο SFDR

Ο Κανονισμός (ΕΕ) 2019/2088 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου 2019, αφορά τις γνωστοποιήσεις αειφορίας στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (γνωστός ως Sustainable Finance Disclosure Regulation – SFDR).

Σκοπός του Κανονισμού είναι να καθορίσει εναρμονισμένους κανόνες διαφάνειας για τους συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές και τους χρηματοοικονομικούς συμβούλους όσον αφορά την ενσωμάτωση των κινδύνων βιωσιμότητας και την εξέταση των δυσμενών επιπτώσεων βιωσιμότητας, στις διαδικασίες λήψης επενδυτικών αποφάσεων και την παροχή σχετικών με τη βιωσιμότητα πληροφοριών όσον αφορά χρηματοπιστωτικά προϊόντα.


Τι είναι ο Κίνδυνος Βιωσιμότητας

Ο κίνδυνος βιωσιμότητας (ή ESG κίνδυνος) αποτελεί ένα γεγονός ή περίσταση στον περιβαλλοντικό ή κοινωνικό τομέα ή στον τομέα της διακυβέρνησης που, εάν επέλθει, θα μπορούσε να έχει πραγματικές ή δυνητικές σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην αξία της επένδυσης.

Οι κίνδυνοι βιωσιμότητας λαμβάνονται υπόψη στις διαδικασίες λήψης επενδυτικών αποφάσεων της Τράπεζας Πειραιώς ή του Διαχειριστή Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης, καθώς και κατά την παροχή επενδυτικών συμβουλών και ενσωματώνονται στην αντίστοιχη ESG Επενδυτική Πολιτική.

Οι κίνδυνοι βιωσιμότητας μπορεί να είναι αυτούσιοι ή να έχουν επίπτωση σε λοιπούς κινδύνους των χαρτοφυλακίων. Ο σκοπός της ενσωμάτωσης των κινδύνων βιωσιμότητας στις διαδικασίες λήψης επενδυτικών αποφάσεων είναι να εντοπίζονται έγκαιρα τα περιστατικά αυτών των κινδύνων και να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μετριάζεται η επίπτωση στις επενδύσεις ή στο σύνολο του χαρτοφυλακίου.

Για την αξιολόγηση των κινδύνων βιωσιμότητας μπορούν να χρησιμοποιηθούν δείκτες κινδύνου. Οι δείκτες κινδύνου μπορούν να είναι ποσοτικής ή/και ποιοτικής φύσης, βασίζονται στους παράγοντες αειφορίας (ESG) και μετρούν τις δυσμενείς επιπτώσεις στα υπό παρακολούθηση στοιχεία.

Ποιοι είναι οι Παράγοντες Αειφορίας (ESG Factors)

Παράγοντες αειφορίας (ESG Factors) είναι γεγονότα τα οποία μπορεί να ευθύνονται για αρνητικές επιπτώσεις στις αποδόσεις των χαρτοφυλακίων και ορίζονται ως ζητήματα περιβαλλοντικά (Ε-Environmental), κοινωνικά (S-Social), διακυβέρνησης (G-Governance).

Τα περιβαλλοντικά ζητήματα αφορούν την αλληλεπίδραση της επιχείρησης με το φυσικό περιβάλλον όπως ενδεικτικά ο μετριασμός των κλιματικών επιπτώσεων, η μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων και η αποτροπή των περιβαλλοντικών κινδύνων.

Τα κοινωνικά ζητήματα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την προστασία της υγείας και της ασφάλειας του προσωπικού, τα δικαιώματα των εργαζομένων, την παρακολούθηση της αλυσίδας εφοδιασμού και το σεβασμό στα συμφέροντα των κοινοτήτων και των κοινωνικών μειονοτήτων.

Τα ζητήματα ορθής διακυβέρνησης περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, μέτρα αποτροπής της διαφθοράς, ορθές δομές διαχείρισης από τα διοικητικά συμβούλια και τη διοίκηση, προστασία δεδομένων.

ESG Επενδυτική Πολιτική

Η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης, αναπτύσσει ESG Επενδυτική Πολιτική για τον εντοπισμό, τη διαχείριση και τη διευθέτηση κινδύνων βιωσιμότητας και την αναγνώριση και σταδιακή ενσωμάτωση των παραγόντων ESG και των κινδύνων βιωσιμότητας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, στη διαχείριση χαρτοφυλακίου, στην επενδυτική συμβουλή και στην ανάπτυξη προϊόντων (ESG), όπως επίσης και για την ανταπόκριση στις εθνικές και ευρωπαϊκές ρυθμιστικές εξελίξεις.

Η ESG Επενδυτική Πολιτική αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στην ενημέρωση του επενδυτικού κοινού για τη μείωση των ασυμμετριών πληροφόρησης όσον αφορά στην ενσωμάτωση των κινδύνων βιωσιμότητας, τη λήψη υπόψη των δυσμενών επιπτώσεων στη βιωσιμότητα και την προώθηση περιβαλλοντικών ή κοινωνικών χαρακτηριστικών, καθώς και τις αειφόρες επενδύσεις.

Όποτε είναι εφικτό και ουσιώδες, η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης, ενδέχεται να εξετάσει την επίδραση των παραγόντων αειφορίας και κινδύνων βιωσιμότητας στις επενδύσεις. Τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που προσφέρονται από την Τράπεζα Πειραιώς ενδέχεται να έχουν ειδικά χαρακτηριστικά ή/ και στόχους ESG και η σχετική ESG Επενδυτική Πολιτική που έχει αναπτύξει η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης είναι διαθέσιμη στην επίσημη ιστοσελίδα τους.

Καθώς οι παράγοντες αειφορίας και οι κίνδυνοι βιωσιμότητας ενσωματώνονται σταδιακά στα προϊόντα, η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης θα αξιολογήσει στο μέλλον πώς η διαχείριση κινδύνων βιωσιμότητας μπορεί να ενσωματωθεί στα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και θα επικαιροποιήσει αναλόγως την προσυμβατική ενημέρωση ώστε να περιλαμβάνει πληροφορίες και λεπτομέρειες που είναι απαραίτητες στους επενδυτές.

Ενσωμάτωση των Κινδύνων Βιωσιμότητας

Η Τράπεζα Πειραιώς (LEI 213800OYHR1MPQ5VJL60) ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης, κατά την διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων και παροχής επενδυτικών συμβουλών, εκτός από τα κοινά χρηματοοικονομικά δεδομένα, όποτε είναι εφικτό και ουσιώδες, θα εξετάζει και θα λαμβάνει υπόψη την επίδραση των παραγόντων αειφορίας και κινδύνων βιωσιμότητας στις επενδύσεις εφόσον υπάρχουν επαρκή και διαθέσιμα στοιχεία ως προς τους εν λόγω παράγοντες για το σύνολο των εκδοτών των χρηματοπιστωτικών μέσων που συμπεριλαμβάνονται στα συλλογικά (ΟΣΕΚΑ) και στα ιδιωτικά χαρτοφυλάκια που διαχειρίζεται, όπως και σε αυτά που προτείνει στους πελάτες της κατά την παροχή επενδυτικών συμβουλών.

Αποτελέσματα Αξιολόγησης

Για τα επενδυτικά Χαρτοφυλάκια Διαχείρισης και Επενδυτικής Συμβουλής, η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης θα αξιολογεί τις παρακάτω πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις των κινδύνων βιωσιμότητας στις αποδόσεις των χρηματοπιστωτικών προϊόντων που διαθέτει ή επί των οποίων παρέχει συμβουλές:

ΚΛΙΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ενδεικτικά):

  • Εκπομπές Αερίων Θερμοκηπίου
  • Βιοποικιλότητα
  • Νερό
  • Απορρίμματα

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ, ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ, ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

  • Κοινωνικοί και Εργασιακοί Παράγοντες

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ενδεικτικά):

  • Διαφάνεια
  • Κώδικες συμπεριφοράς
  • Δεοντολογία

Στις περιπτώσεις που η Τράπεζα Πειραιώς ή ο Διαχειριστής Επενδύσεων σε περίπτωση ανάθεσης θεωρήσουν τους κινδύνους βιωσιμότητας ως σχετικούς όσον αφορά τις επενδύσεις, θα καθιστούν διαθέσιμα τα αποτελέσματα της αξιολόγησης των πιθανών επιπτώσεων των κινδύνων βιωσιμότητας στις αποδόσεις των επενδυτικών Χαρτοφυλακίων Διαχείρισης ή κατά την παροχή επενδυτικών συμβουλών.

Γνωστοποίηση Οντότητας - Άρθρο 3 Κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088

Ο Όμιλος Πειραιώς έχει θέσει ως στρατηγικό στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, τραπεζική και επενδύσεις, παρακολουθεί στενά τις συνεχείς εξελίξεις στο μεταβαλλόμενο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο και προσαρμόζει κατάλληλα τα επενδυτικά προϊόντα και υπηρεσίες, καθώς και τη διαδικασία λήψης των σχετικών επενδυτικών αποφάσεων και παροχής επενδυτικών συμβουλών, ώστε να ανταποκρίνεται όχι μόνο στις απαιτήσεις της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσία και των εποπτικών αρχών, αλλά και στο αυξημένο ενδιαφέρον των επενδυτών για προϊόντα και υπηρεσίες με χαρακτηριστικά και στόχους αειφόρων επενδύσεων.

O Όμιλος Πειραιώς έχει διαμορφώσει πολιτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη ήδη από το 2004. Εντός του 2020 διαμόρφωσε την Πολιτική για την Αειφόρο Ανάπτυξη, η οποία αποτυπώνει τη συνολική προσέγγιση του Ομίλου προς την αειφορία και σκοπό έχει να θέσει τις στρατηγικές κατευθύνσεις για την υποστήριξη, προώθηση και χρηματοδότησή της. Η Πολιτική ενισχύει τις προθέσεις του Ομίλου να συμβάλλει στην επίτευξη των παγκόσμιων Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και εναρμονίζει τη λειτουργία της με τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (Principles for Responsible Banking) του UNEP-FI.

Ο Όμιλος Πειραιώς λειτουργεί με γνώμονα την ESG Στρατηγική του και τη Στρατηγική για την Κλιματική Αλλαγή, που σκοπό έχει τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα, τη στήριξη επενδύσεων σε έργα ΑΠΕ και έργα εξοικονόμησης ενέργειας, την αξιολόγηση του κινδύνου που προκύπτει από την κλιματική αλλαγή για τις ελληνικές επιχειρήσεις, την εύρεση λύσεων για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στο νέο κλιματικό περιβάλλον.

Η ενεργός συμμετοχή του Ομίλου Πειραιώς σε διεθνείς πρωτοβουλίες για την εταιρική αειφορία και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και τραπεζικής είναι διαχρονική. Ο Όμιλος είναι μέλος του Οικουμενικού Συμφώνου των Η.Ε. (UN Global Compact) και της Οικονομικής Πρωτοβουλίας του Προγράμματος των Η.Ε. για το Περιβάλλον (UN Environment Programme Finance Initiative -UNEP FI), όπου έχει εκλεγεί και στο Τραπεζικό Συμβούλιο (Banking Board). Έχει υπογράψει τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής και συμμετέχει στη «Συλλογική Δέσμευση Δράσης για το Κλίμα» (Collective Commitment to Climate Action - CCCA) του UNEP FI, δεσμευόμενος να εναρμονίσει το χαρτοφυλάκιό του με τη χρηματοδότηση της βιώσιμης ανάπτυξης, προκειμένου να περιοριστεί η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας στον 1,5o Κελσίου. Σε συνέχεια της συμμετοχής στο CCCA, η Τράπεζα υπέγραψε τη συμμετοχή της στην πρωτοβουλία Science Based Targets για τη θέσπιση επιστημονικά τεκμηριωμένων στόχων μείωσης του περιβαλλοντικού της αποτυπώματος. Συμμετέχει, επίσης, σε ομάδες εργασίας του UNEP FI όπως Impact Assessment, EU Taxonomy (μαζί με τον Ευρωπαϊκό Τραπεζικό Οργανισμό - EBF) που αποσκοπούν στη διαμόρφωση μετρητικών εργαλείων και κριτηρίων αξιολόγησης δράσεων ESG. Για την ενίσχυση των επιχειρηματικών δράσεων που προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον, ο Όμιλος έχει υπογράψει τη διεθνή «Δέσμευση για Χρηματοδότηση της Βιοποικιλότητας» (Finance for Biodiversity Pledge) και συμμετέχει ενεργά στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα «Βιοποικιλότητα και Επιχειρηματικότητα» (EU Business@Biodiversity Platform). Τέλος, η Πειραιώς Asset Management είναι μέλος της πρωτοβουλίας Principles for Responsible Investment (PRI Initiative) για την υιοθέτηση και εφαρμογή των Αρχών Υπεύθυνων Επενδύσεων.

Στοχεύοντας στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τη λειτουργία της, η Τράπεζα Πειραιώς έχει αναπτύξει στρατηγικές και εφαρμόζει Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ). Από το 2011, έχει καταχωρηθεί στο Ευρωπαϊκό Μητρώο του EMAS (Eco-Management and Audit Scheme) και το ΣΠΔ είναι πιστοποιημένο σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 14001:2015. Στο πλαίσιο αυτό υπολογίζονται οι άμεσες (Scope 1), οι έμμεσες (Scope 2) και οι λοιπές έμμεσες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου από τις δραστηριότητές της (Scope 3). Ο Όμιλος επιδιώκει να είναι κλιματικά ουδέτερος έως το 2030 όσον αφορά στην εσωτερική του λειτουργία και έως το 2050 όσο αφορά τις εκπομπές από τις χρηματοδοτήσεις του.

Η Τράπεζα Πειραιώς έχει αναγνωρίσει ότι οι επιχειρηματικές της χρηματοδοτήσεις ενδέχεται να ενέχουν περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς κινδύνους πέραν των οικονομικών, και, ως εκ τούτου υλοποιεί από το 2017 Σύστημα Περιβαλλοντικής & Κοινωνικής Διαχείρισης Κινδύνων (ESMS). Εφαρμόζει περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια στη διαδικασία αξιολόγησης όλων των νέων επιχειρηματικών χρηματοδοτήσεων, προκειμένου να περιορίσει και να διαχειριστεί τους εν λόγω κινδύνους.

Επιπλέον, προχωρεί μέσα στο 2021 στη διαμόρφωση ενός οδικού χάρτη για την πλήρη ενσωμάτωση του κλιματικού και ESG κινδύνων τόσο στη διαχείριση κινδύνων όσο και στη λήψη αποφάσεων ώστε ο οργανισμός να καλύψει πλήρως τις εποπτικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Στο πλαίσιο της στρατηγικής για την κλιματική αλλαγή, η Τράπεζα Πειραιώς υπολογίζει σε ετήσια βάση την κλιματική έκθεση των επιχειρηματικών πιστούχων της με βάση τον κύκλο εργασιών τους, οι οποίοι ανήκουν σε επιλεγμένους κλάδους που ενδέχεται να επηρεασθούν οικονομικά από την κλιματική αλλαγή. Για τον υπολογισμό έχει αναπτύξει ένα μοναδικό λογισμικό εργαλείο, την Εφαρμογή Διαχείρισης Κλιματικού Κινδύνου, το οποίο αναβαθμίζεται, ώστε να εναρμονιστεί με τις επικρατούσες προσεγγίσεις για τη διαχείριση του κλιματικού κινδύνου από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως οι Συστάσεις TCFD και οι προτάσεις του UNEP FI.

Για τη συνολική προσέγγιση στην αειφορία και τη βιώσιμη τραπεζική, η Τράπεζα Πειραιώς αξιολογείται συνεχώς από τους πλέον αναγνωρισμένους παγκοσμίως δείκτες αξιολόγησης ESG (MSCI, ISS, CDP, Vigeo-Eiris, CRI), οι οποίοι εντάσσουν στις λίστες τους τις εταιρείες με τις υψηλότερες αποδόσεις στον τομέα της εταιρικής αειφορίας παγκοσμίως, με οικονομικά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια.

Πολιτική Αποδοχών - Άρθρο 5 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088

Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088, η Τράπεζα Πειραιώς προτίθεται να συμπεριλάβει στην Πολιτική Αποδοχών πληροφορίες σχετικά με την ενσωμάτωση κινδύνων βιωσιμότητας (ESG). Η Τράπεζα εξετάζει επί του παρόντος ατομικούς και συλλογικούς στόχους, ώστε να εντάξει στοιχεία που σχετίζονται με την ενσωμάτωση κινδύνων βιωσιμότητας και να ενημερώσει σχετικά την Πολιτική Αποδοχών της εν ευθέτω χρόνω.